راهنمای عملی وصول چک برگشتی:
چک بهعنوان یکی از پرکاربردترین ابزارهای مالی، همیشه در روابط تجاری جایگاه ویژهای داشته است. اما وقتی پای چک برگشتی به میان میآید، بسیاری از افراد نمیدانند چگونه باید مطالبات خود را به درستی وصول کنند. اگر شما هم با این مشکل روبرو شدهاید، نگران نباشید! در این مقاله، مراحل حقوقی وصول چک و نکات کلیدی برای پیشگیری از مشکلات را به زبان ساده برایتان توضیح خواهیم داد:
چک برگشتی چیست:
چکهای برگشتی چیزی بیش از یک مسئله مالی هستند؛ آنها میتوانند روابط تجاری شما را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین، برخورد سریع و حرفهای با این موضوع بسیار اهمیت دارد پس در ادامه با ما همراه باشید.
گواهی عدم پرداخت چک گام اول در وصول چک برگشتی است :
اولین قدم برای هر اقدامی برای وصول چک برگشتی ، دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک است.این سند نشان میدهد که چک مورد نظر قابل وصول نیست و برای هرگونه اقدام قانونی دارنددر مسیر وصول وجه آن ضروری است.
سه راهکار حرفهای برای وصول چک برگشتی پس از دریافت گواهی عدم پرداخت :
- اداره ثبت :
اداره ثبت میتواند با صدور اجراییه، اموال صادرکننده را توقیف کند. این روش نیازی به مراجعه به دادگاه ندارد و به شما امکان میدهد تا از یریق توقیف اموال صادرکننده طلب خود را وصول کنید.
2.شکایت کیفری :
اگر صادرکننده چک عمداً آن را بدون محل صادر کرده باشد، میتوانید از طریق شکایت کیفری وارد عمل شوید. این روش زمانی کاربرد دارد که چک جنبه کیفری داشته باشد، یعنی صادرکننده با نیت سوء چک بی محل صادر کرده باشد.
3.دادخواست حقوقی:
برای مواردی که چک جنبه کیفری ندارد، طرح دعوای حقوقی در دادگاه بهترین گزینه است. این مسیر به شما امکان میدهد علاوه بر اصل مبلغ چک، خسارت تأخیر تادیه را نیز مطالبه کنید.
نکاتی جهت افزایش شانس موفقیت شما در وصول چک برگشتی :
مذاکره را فراموش نکنید: قبل از اقدام قانونی، سعی کنید با صادرکننده چک توافق کنید. این کار میتواند زمان و هزینه شما را کاهش دهد.
مستندات کامل داشته باشید: چک، قرارداد، و هرگونه سند مرتبط را نگهداری کنید. این مدارک در دادگاه بسیار اهمیت دارند.
مشاوره تخصصی بگیرید: هر پروندهای جزئیات خاص خود را دارد. یک وکیل متخصص میتواند بهترین مسیر را برای شما تعیین کند.
که چگونه از مشکلات آینده پیشگیری کنید
پیشگیری از مشکلات وصول چک برگشتی :
اعتبارسنجی کنید: پیش از قبول چک، مطمئن شوید که صادرکننده اعتبار مالی کافی دارد.
چک صیادی استفاده کنید: چکهای ثبتشده در سامانه صیاد قابلیت ردیابی بهتری دارندو امنیت بیشتری برای شما فراهم میکنند.
همه چیز را مکتوب کنید: همیشه توافقات مالی خود را بهصورت مکتوب در قرارداد بیاورید.
مطالبه خسارت تاخیر تادیه چک برگشتی صیادی و خسارات دادرسی:
یکی از مهمترین خسارات قابل مطالبه در چک ، خسارت تأخیر درتأدیه وجه چک است حال سوال این است که آیا در چک صیادی همانند چک های سابق می توان علاوه بر مطالبه وجه چک خسارت تاخیر ئر تادیه را از اجرای دادگستری نیز مطالبه نمود :
خسارت تأخیر تأدیه به معنای زیانی است که دارنده سند تجاری (از جمله چک) به دلیل عدم پرداخت وجه آن در موعد مقرر متحمل میشود. این خسارت به منظور جبران کاهش ارزش پول و یا فرصتهای اقتصادی از دسترفته به دارنده تعلق میگیرد.
چه کسی مسئول پرداخت وجه چک برگشتی و خسارت تاخیر در تادیه آن است:
دارنده چک میتواند وجه چک و خسارات قانونی را از صادرکننده مطلقا و ظهرنویسان و ضامنان در صورت رعایت مواعد قانونی مطالبه کند. از سوی دیگر، براساس قانون صدور چک، طلبکار علاوه بر اصل مبلغ، حق مطالبه خسارات ناشی از عدم پرداخت را نیز دارد. این خسارات شامل موارد زیر میشود:
- خسارت تأخیر تأدیه: براساس نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی محاسبه میشود.
2.هزینههای دادرسی: شامل هزینه ثبت دادخواست، کارشناسی، حقالوکاله و سایر هزینههای مرتبط است.
3.هزینه کارشناسی: در مواردی که اثبات ادعا مستلزم نظریه کارشناسی باشد.
که در صورت محکومیت خوانده، کلیه خسارات دادرسی باید توسط او پرداخت شود.
مطالبه خسارت تاخیر در تادیه چک برگشتی صیادی :
رویه قضایی در خصوص خسارت تأخیر تأدیه چک های برگشتی ، محاکم معمولاً با استناد به ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی، خسارت تأخیر تأدیه چک را از تاریخ سررسید (یا تاریخ مطالبه) تا زمان پرداخت محاسبه میکنند.
رأی وحدت رویه شماره ۸۱۲ -۱۴۰۰/۴/۱ هیات عمومی دیوان عالی کشور
مطابق ماده ۳ قانون صدور چک مصوب ۱۳۵۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی، صادر کننده باید در تاریخ مندرج در چک معادل مبلغ ذکر شده در آن، در بانک محال علیه وجه نقد داشته باشد و برابر تبصره الحاقی(۱۳۷۶/۰۳/۱۰) به ماده ۲ قانون اخیرالذکر و قانون استفساریه این تبصره مصوب ۱۳۷۷/۹/۲۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام، مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه بر مبنای نرخ تورم، تاریخ چک است. بنابر این خسارت تاخیر تادیه وجه چک برابر مقررات مذکور که به طور خاص راجع به چک وضع شده است، محاسبه میشود و از شمول شرایط مقرر در ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ خارج است.
بنا به مراتب رای شعبه سی و یکم دادگاه تجدیدنظر استان تهران که تاریخ چک (نه تاریخ مطالبه) را مبدا خسارت تاخیر تادیه دانسته است، به اکثریت آرا صحیح و قانونی تشخیص داده میشود.
درخواست صدور اجراییه وجه چک برگشتی:
همانطور که گفته شد، چک بهعنوان یک سند لازمالاجرا، این امکان را برای دارنده فراهم میکند که بدون نیاز به طرح دعوا، از طریق اداره اجرای ثبت یا اجرای مستقیم دادگاه برای مطالبه وجه آن اقدام کند. در این روش که به صدور اجراییه مستقیم معروف است، امکان مطالبه اصل وجه چک به سرعت فراهم میشود. اما درباره خسارت تأخیر تأدیه در این مسیر، ملاحظات مهمی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
مطالبه خسارت تاخیر در تادیه چک صیادی:
برای مطالبه خسارت تأخیر تأدیه، دارنده چک باید به صورت جداگانه و از طریق دادگاه حقوقی اقدام کند. این خسارت، شامل زیان ناشی از کاهش ارزش پول و تأخیر در پرداخت است که مطابق ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی و براساس نرخ تورم محاسبه میشود.
نتیجه اینکه در اجرای مستقیم دادگاه و اجرای ثبت، فقط اصل چک قابل مطالبه است و نمیتوان خسارت تاخیر تادیه و سایر خسارات ( مانند هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل) را مطالبه نمود، پس اگر خواستار مطالبه خسارت تاخیر تادیه هستید باید به دادگاه به صورت جداگانه دادخواست دهید.
جهت مشاوره بیشتر با ما تماس بگیرید