دلیل اثبات دعوا

شاید بسیاری از شما عزیزان  با مشکلا ت حقوقی و کیفری  روبرو شده باشید و اولین راهی که به ذهن شما میرسد طرح دعوا است که یا توسط خود شما و یا یک وکیل دادگستری مطرح و در مراجع قضایی پیگیری می شود

دومین راه در اقامه یک دعوا داشتن دلایلی است که بتوانید دعوای خود را در مراجع قضایی به اثبات برسونید به همین خاطر به دلیل اهمیت این موضوع ما در این مختصر  به شما خواهیم گفت دلایل اثبات دعوا کدامند که در طرح دعای خود با شناخت آن دلایل بتنوانید  ادعای خود را اثبات کنید و محکوم به رد دادخواست یا قرار منع تعقیب به دلیل عدم کفایت ادله نشوید

دلیل چیست  و دلایل اثبات در قانون مدنی کدامند :

ادله یا وسایل اثبات به راه هایی گفته می شود که در قانون برای اثبات امری پذیرفته شده ، مورد استناد قرار می گیرد و ماده 1258 قانون مدنی ادله اثبات را به این تریب بیان کرده است :

اقرار، اسناد کتبی، شهادت ، امارات ، قسم

دلیل در تعریف دیگر :

در تعریفی دیگردلیل ، واژه ای عربی به معنای چیزی است که با آن استدلال می شود و جمع ادله است . دلالت بر چیزی به معنای ارشاد و هدایت به سوی آن است که گاهی با نام های برهان ، بینه ، حجت نیز از آن یاد می شود.

پس از تعریف مختصری از دلیل ما به شما خواهیم گفت که دلیل در امور حقوقی مثل ( خانواده ، الزام به تنظیم سند ، انحصار وراثت ، خلع ید ، تصرف عدوانی )  و در امور کیفری ( مانند کلاهبرداری ، سرقت ، خیانت در امانت ، رابطه نامشروع و..) چگونه باعث اثبات دعوا و رسیدن به حق است .

شما در حال خواندن مقاله دلیل اثبات دعوا (خلع ید ،تصرف عدوانی، کلاهبرداری ،سرقت ،طلاق، هستید

دلیل اثبات در قانون آیین دادرسی مدنی :

قانون آیین دادرسی مدنی نیز همین ترتیب را رعایت نموده است با این تفاوت که قبل از بیان سوگند ، احکام معاینه محل و تحقیق محلی و رجوع به کارشناس را نیز بیان می کنداین ادله سنتی و دارای تاریخی طولانی هستند که با پیشرفت دانش بشری تحولاتی داشته است

مثال :

به عنوان نمونه انتظار می رفت راهی همچون لعان (نوعی از رسیدگی کیفری در مورد اسناد زنا از طرف زوج به زوجه و نفی انتساب فرزندی که ملحق به دوران زوجیت او است، از ادله اثبات دعوی در فقه است)    و قسامه (قسم برای اثبات قتل عمد )که جزء مقررات متروکه به حساب می آید جای خود را به دلایل علمی همچون آزمایش خون می دادند زیرا ارزش و اعتبار علمی بررسی و آزمایش خون برای احراز مسائلی از قبیل نسب به مراتب قوی تر از دلیلی مانند لعان است که در زمان های دور به فراخور امکانات آن زمان مورد استناد قرار می گرفت.

دلایل الکترونیکی ( صدا ، فیلم ،عکس)

دلیل الکترونیکی دلایلی است که از طریق وسایل الکترونیکی از جمله اینترنت ، واتساپ یا شبکه های اجتماعی دیگر تهیه می شود مانند ( فیلم ، عکس ، صدا ،ایمیل و..

قابلیت اثبات دلایل الکترونیکی :

در حال حاضر نه تنها قضات به دلیل سکوت قانون ، تمایلی بر استناد به این دلایل ندارند بلکه آنها را بی اعتبار می دانند و استنادشان آن است که صدا و تصویر را به آسانی شبیه سازی کرد و اگر این موارد مشروعیت قانونی پیدا کند مورد سوء استفاده زیادی قرار می گیرد .این نگرانی در بسیاری از ادله نیز وجود دارد و حتی راه رفع نگرانی این ادله محدودتر است . شهادت از نظر قانون ما ارزش نا محدودی دارد در حالی که بر حسب ظواهر نمی توان صدق و کذب شهادت را تشخیص داد، البته شرایطی را باید پیش بینی کرد تا زمینه سوء استفاده از بین برود به عنوان نمونه ضبط صدا یا تصویر از راه های مشروع و با حیله و نیرنگ صورت نگیرد صاحب صدا و یا تصویر به این موضوع رضایت داده باشد و موضوع آن مربوط به اسرار شخصی یا امنیتی نباشد و حتی می توان آن را به منزله دلیل کتبی قرار داد زیرا اظهارات شخصی در وسیله یا دستگاهی حفظ و ضبط می گردد.

اثر دلیل در امور حقوقی :

همانطور که گفتیم دلیل عنصر اثبات است که در قالب وقایع یا اشیاء یا غیر اینها تجلی پیدا می کند و اجرای اثبات به کشف آنها منتهی می شود و جرم از طریق دلیل، احراز می شود . دلیل وسیله ای است که قاضی از راه آن برای رسیدن به حقیقت ، قناعت وجدان پیدا می کند .اثبات مدنی در پی کشف منشأ حق است و اگر شرایطی هم در قانون پیش بینی شده است باید احراز گردد.وسایلی که در راه اثبات مدنی به کار می روند، محدود بوده ، به قاضی تحمیل می شوند.

دلیل در قانون آیین دادرسی کیفری :

در قانون آیین دادرسی کیفری مبحث جداگانه ای را به ادله اثبات دعوا اختصاص نداده است تعریفی هم در مورد دایل بیان نمی کند اما قانون آیین دادرسی مدنی ، دلیل را تعریف کرده است .

اثردلیل در امور کیفری :

دلیل دو موضوع را در دادرسی های کیفری اثبات می کند یکی اینکه جرمی ارتکاب یافته و به متهم منتسب است یا خیر و دیگر اینکه شرایط اجتماعی ، روانی ، و .. در متهم و میزان خطر وی در چه حدی است؟ قاضی در احراز این دو موضوع نقش فعال و ایجابی دارد و باید ادله را به صورت کامل بررسی کند

آیا دادگاه می تواند غیر از بررسی دلایل طرفین به دلیل دیگری استناد کند (تحصیل دلیل )

دلیل با عملیاتی که سبب تحصیل دلیل می شود تفاوت دارد و تفتیش یا معاینه محل یا تحقیقات محلی دلیل نیستند. عده ای میان دلیل و امارات قضایی نیز تفاوت می گذارند زیرا در  میان دو واقعه ارتباطی قوی وجود دارد به گونه ای که یک واقعه از نظر عقلی و منطقی واقعه دیگری را نتیجه می دهد اما در دلایل ، چنین ارتباطی وجود ندارد و واقعه دوم قابل تأویل است به گونه ای که دلیل را می توان مبنای اتهام قرارداد اما نمیتوان آن را به تنهایی مبنای حکم محکومیت برشمرد زیرا یقین از دلیل به دست نمی آید بلکه از راه های دیگر حاصل می شود.

اماره قضایی چیست :

فرض کنید به عنوان نمونه لکه های خونی که در صحنه جرم یافت می شود قطعا به نظر شما جرمی واقع شده است و آن را مرتبط با وقوع یک جرم می دانید گرچه لکه خون  ارتباط با جرم دارد اما جرم را به تنهایی اثبات نمی کند در این مورد از سوی دادگاه کارشناس تعیین میشود  تا بتواند واقعیت را کشف کند  اظهارنظر کارشناس در کشف حقیقت ، دلیل مستقلی نیست بلکه لکه های خون را بررسی می کند که آیا متعلق به متهم است  یا خیر؟ کسانی که لکه خون و مواردی از این قبیل را دلیل نمی دانند شاید چنین استدلال می کنند که لکه خون در هیچ یک از مواد قانونی که ادله را تعیین کرده اند به عنوان دلیل ، پیش بینی نشده است  در این صورت برای پاسخ به این استدلال ناصحیح می توان گفت لکه خون و ارتباطی که توسط دادرس به کمک کارشناس از آن صورت می گیرد سرانجام اماره قضایی به حساب می آید .

پس از این مختصر آموختیم که :

در ماده 194  قانون آیین دادرسی مدنی مقرر می دارد : «دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد می نمایند»

مانند دعوای مدنی ملک اشخاص که دادرس، حکم داور بی طرف را دارد که در قانون مدنی قاضی مکلف است خود را به ادله طرفین محدود  سازد هرچند اکنون در دعاوی مدنی نیز دادرس از حالت بی طرفی کامل و ایفای وظیفه فصل خصومت خارج شده و ماده 199 آیین دادرسی مدنی به این ترتیب اختیارات فراوانی برای احراز واقعیت و اجرای عدالت به وی داده است :«در کلیه امور حقوقی ، دادگاه علاوه بر رسیدگی به دلایل مورد استناد طرفین دعوا ، هرگونه تحقیق یا اقدامی که برای کشف حقیقت لازم باشد انجام خواهد داد» یکی از تعاریف دلیل بدین شرح است: ( شیوه ای که به وسیله آن وجود یا عدم واقعه ای برای اقناع دادگاه ثابت می شود که شامل دلیل و فرض حقوقی است )

دلیل راهی برای رسیدن به حقیقت :

خلاصه اینکه دلیل ، راهی معتبر برای رسیدن به واقع است و واقع ، ممکن است یک عمل حقوقی ، عمل ارادی غیر حقوقی مانند اتلاف ، تخریب و یا فعل مجرمانه باشد بنابراین می توان میان تعریف دلیل کیفری و دلیل مدنی ،وحدتی به وجود آورد و ادعا نمود تمایزاتی که در این تعریف وجود دارد، اساسی نیست .مهم ترین تمایز ، نحوه استناد به دلیل است زیرا دلیل حقوقی به امری توصیف شده است که اصحاب دعوا به آن استناد می کنند اما توصیف دلیل کیفری به استناد کننده آن اشاره ای نشده است بلکه تأکید اصلی بر (کشف حقیقت )است . دلیل چه در دعوای مدنی و چه در دعاوی کیفری، می توان کشف حقیقت دانست و حتی اگر نحوه استناد نیز اهمیت داشته باشد موجب تغییر دو تعریف نخواهد شد زیرا در دعوای مدنی مدعی بار ارائه دلیل را بر دوش می کشد و در دعوای کیفری این مسئولیت بر عهده دادسراست.

شماره تماس : 09125477925